Już w maju będziemy ponownie wybierać prezydenta Polski, na kolejną pięcioletnią kadencję.
Kampania wyborcza toczy się już na poważnie, codziennie w mediach społecznościowych można trafić na materiały kandydatów. Zgodnie z tradycją, podczas swoich podróży wyborczych niestety omijają oni małe gminy. Próba dowiedzenia się, czy kandydaci planują spotkać się z wyborcami z Wińska spełzła na panewce – poza kilkoma odpowiedziami na pytanie o wizytę, które miały na celu raczej zareklamowanie się, sztaby wyborcze nie pofatygowały się odpowiedzieć na pytanie o wizytę w małej gminie…
Z sondaży wiadomo, który z kandydatów wygra w pierwszej turze, niespodzianką może okazać się jego kontrkandydat w drugiej turze wyborów.
A kto może głosować w wyborach prezydenckich w Polsce?
Prawo do głosowania to jeden z fundamentów demokracji, który pozwala obywatelom decydować o przyszłości kraju. Wybory prezydenckie w Polsce odbędą się 18 maja 2025 roku, a ewentualna druga tura dwa tygodnie później, 1 czerwca. Aby wziąć w nich udział, trzeba spełnić określone warunki. Kto może głosować, a kto jest tego prawa pozbawiony?
Podstawowe wymogi dotyczące prawa do głosowania
Zgodnie z polskim prawem, w wyborach prezydenckich mogą brać udział wyłącznie obywatele Polski. Kolejnym warunkiem jest pełnoletność – prawo głosu mają osoby, które ukończyły 18 lat najpóźniej w dniu wyborów.
Każdy głos w wyborach prezydenckich jest równy, co oznacza, że wszyscy obywatele mają taką samą siłę decyzyjną. Wybory są także bezpośrednie – obywatele oddają głosy na konkretnych kandydatów, bez pośredników. Dodatkowo głosowanie jest tajne, co zapewnia każdemu wyborcy możliwość swobodnego wyboru bez obawy o ujawnienie swojej decyzji.
Kto nie może głosować w wyborach prezydenckich?
Mimo zasady powszechności głosowania istnieją wyjątki, które pozbawiają niektóre osoby prawa wyborczego. Dotyczy to osób:
- pozbawionych praw publicznych na mocy prawomocnego wyroku sądu,
- ubezwłasnowolnionych decyzją sądu,
- pozbawionych praw wyborczych na mocy orzeczenia Trybunału Stanu.
Osoby znajdujące się w jednej z powyższych grup nie mogą uczestniczyć w wyborach prezydenckich.
Jak sprawdzić, czy można głosować?
Każdy, kto posiada czynne prawo wyborcze, jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców. Aby sprawdzić swój status, można skorzystać z rządowego portalu mObywatel.gov.pl, gdzie w zakładce „Twoje dane” znajduje się sekcja „Centralny Rejestr Wyborców”. Informacje te są także dostępne w aplikacji mobilnej mObywatel w zakładce „Wybory”.
Czy obcokrajowcy mogą głosować w wyborach prezydenckich?
W wyborach prezydenckich w Polsce mogą brać udział wyłącznie polscy obywatele. Cudzoziemcy, nawet jeśli mieszkają na stałe w Polsce, nie mają prawa do głosowania, chyba że uzyskali polskie obywatelstwo.
Obywatele Unii Europejskiej mogą jednak brać udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce, pod warunkiem że są zameldowani na terenie kraju i złożyli odpowiednie oświadczenie o chęci głosowania. Cudzoziemcy mogą również uczestniczyć w wyborach samorządowych, jeśli są obywatelami kraju UE lub mają prawo stałego pobytu w Polsce.