W nocy z soboty 29.03 na niedzielę 30.03 przestawiamy zegary – znowu… Pewnie w poniedziałek wielu z nas będzie zdenerwowanych, i zdezorientowanych – organizm nie przestawia się w jednej chwili jak wskazówki zegarka. Zmiana czasu 2025: Czy to już ostatni raz przestawiamy zegarki?
Zmiana czasu to temat, który od lat budzi wiele emocji. Towarzyszy jej nie tylko coroczne zamieszanie związane z przestawianiem zegarków, ale także pytania o sens i przyszłość tej praktyki. W 2019 roku wydawało się, że Unia Europejska jest o krok od likwidacji zmian czasu. Jednak minęło sześć lat i w marcu 2025 roku wciąż będziemy przesuwać wskazówki zegarów o godzinę do przodu.
Historia zmian czasu w Polsce
Polska wprowadziła zmianę czasu na stałe w 1983 roku, chociaż sporadycznie stosowano ją już wcześniej. Początkowo przechodzenie z czasu letniego na zimowy następowało we wrześniu, ale od połowy lat 90. obowiązujące terminy to ostatnia niedziela marca (przejście na czas letni) i ostatnia niedziela października (powrót do czasu zimowego). W tym roku zegarki przestawimy w nocy z 29 na 30 marca, przesuwając wskazówki z godziny 2:00 na 3:00, co oznacza krótszy sen, ale dłuższe dni.
Próba zakończenia zmian czasu
26 marca 2019 roku Parlament Europejski podjął decyzję o likwidacji zmian czasu w całej Unii Europejskiej. Miało to nastąpić w 2021 roku, ale ostatecznie temat utknął w martwym punkcie. Państwa członkowskie nie osiągnęły porozumienia co do tego, jaki czas miałby obowiązywać na stałe – letni czy zimowy. W Polsce kwestia ta została uregulowana rozporządzeniem z 2022 roku, które przewiduje utrzymanie zmian czasu do 2026 roku.
Plusy i minusy zmiany czasu
Głównym powodem wprowadzenia zmian czasu była chęć oszczędzania energii poprzez lepsze wykorzystanie światła dziennego. Jednak z biegiem lat okazało się, że korzyści są iluzoryczne, a wady dominują. Do najczęściej wymienianych negatywnych skutków przestawiania zegarków należą:
- Rozregulowanie zegara biologicznego,
- Problemy ze snem i koncentracją,
- Większe ryzyko depresji,
- Zwiększona liczba zawałów serca tuż po zmianie czasu,
- Spadek produktywności w pierwszych dniach po przestawieniu zegarków.
Z tego powodu coraz więcej państw rezygnuje z tej praktyki. W Stanach Zjednoczonych i Rosji niektóre regiony na stałe przyjęły jeden czas, eliminując coroczne zmiany.
Czy marzec 2025 roku to ostatnia zmiana czasu w Polsce?
Na ten moment nie ma pewności, czy w przyszłości przestaniemy przestawiać zegarki. Teoretycznie zmiana rozporządzenia rządowego jest prostsza niż uchwalanie nowej ustawy, więc decyzja może zapaść stosunkowo szybko. Jednak nic nie wskazuje na to, aby w najbliższym czasie Polska planowała odejście od zmian czasu.
Obecnie obowiązujące przepisy przewidują ostatnią zmianę czasu na noc z 24 na 25 października 2026 roku. Do tego momentu wciąż dwa razy w roku będziemy przeżywać to samo zamieszanie i zastanawiać się, czy to już ostatni raz.
Choć większość Polaków (w badaniach przeprowadzonych przez Komisję Europejską w 2019 roku aż 95% ankietowanych) opowiedziała się za likwidacją zmian czasu, to temat ten wciąż pozostaje nierozwiązany. Marzec 2025 roku mógłby być ostatnim razem, gdy przesuwamy wskazówki zegarków, jednak brak decyzji na szczeblu rządowym sprawia, że zapewne czeka nas jeszcze kilka lat tej uciążliwej tradycji.
Tymczasem Komisja Europejska zaapelowała do polskiej prezydencji Unii Europejskiej o wznowienie dyskusji na temat zakończenia zmiany czasu. Ministerstwo Rozwoju i Technologiiw ostatnim tygodniu ogłosiło, że chce przełamać impas w tej sprawie. Trzymamy kciuki!