„W poniedziałek 14 grudnia odszedł do Domu Ojca Augustyn Czyżowicz „Gustek”. Założyciel i właściciel prywatnego muzeum „Śladami Ojców Naszych” w Brzózce. Autor najstarszych i najcenniejszych powojennych fotografii gminy Wińsko. Autor wystaw i albumów. Patriota zawsze oddany Ojczyźnie. I tej, którą pozostawił za Bugiem i tej, w której przyszło mu spędzić całe dorosłe życie. Wspaniały mężczyzna, który osierocił nie tylko żonę, syna i córki, ale i nas wszystkich. Mieszkańców gminy Wińsko” – napisała o tej nieodżałowanej stracie Wójt Gminy Wińsko, Jolanta Krysowata – Zielnica.
Augustyn Czyżowicz to niezwykły fotograf amator, urodzony na dawnych Kresach Wschodnich. Jest autorem ponad 2500 fotografii wykonanych w latach 1956–1960 i w latach 80. stanowi świadectwo codziennego i odświętnego życia mieszkańców dolnośląskich wsi, między innymi Brzózki, Trzcinicy Wołowskiej, Głębowic, Stryjna, Leopoldowa, Białkowa. W Brzózce koło Wołowa, gdzie mieszkał od 1946 roku. Zdjęcia przedstawiają codzienne życie mieszkańców. Są na nich śluby, chrzciny, komunie, wesela, portrety osób dorosłych i dzieci, krajobrazy, a nawet zdjęcia pokazujące zmarłych i pogrzeby. Fotograf uwieczniał momenty ważne, a nawet te najważniejsze w życiu, ale i pokazywał powszednie dni, zajęcia, momenty z życia.
Niezwykłe zdjęcia można obejrzeć na stronie:
Augustyn Czyżowicz to nie tylko fotograf, twórca muzeum, ale i doskonały rozmówca, który potrafił w plastyczny, pełen szczegółów i opisów sposób opowiadać o historii swojej i bliskich mu osób.
W rozmowie z Bogodarem Zielnicą opowiedział o trudnych czasach wojny, które spędził w Sąsiadowicach, wsi leżącej w powiecie samborskim, w województwie lwowskim, kilkadziesiąt kilometrów na wschód od obecnej granicy polsko-ukraińskiej. Dokładnie wspomniał czasy, kiedy okazało się, że cała jego rodzina dostała nakaz przesiedlenia w 1946 roku.
Mat. www.winsko-historia.pl
„Wracałem z tatą z kościoła. Po drodze przechodziliśmy obok urzędu gminy, która wtedy nazywała się już “salirada”. Wzgórze było obstawione przez jakieś wojsko. Dzieci odesłano do domu a dorosłym nakazano wejść do budynku. Tam odczytano listę rodzin, które mają być przymusowo wysiedlone ze Związku Radzieckiego do Polski” – wspomina w wywiadzie Augustyn Czyżowicz i dokładnie opowiada o podróży, a także momencie, kiedy wagon w którym podróżował zatrzymał się na stacji kolejowej Wińca.
Rozmowa jest pełna faktów, pokazaniem historii, ale także i spraw prozaicznych. Pokazuje jak żyło się osiedleńcom.
„Pewnego dnia tato kupił dla mnie od handlarza starzyzną jeden trzewik, ale przecież ja mam dwie nogi. Drugi but dorobił mi szewc w Rudawie. Problem był taki, że tato kupił but z czubkiem płaskim a szewc miał kopyto na czubek szpiczasty. Wstydziłem się chodzić w dwóch różnych butach, ale nie miałem wyjścia” – wspominał Augustyn Czyżowicz.
Cały wywiad, okraszony zdjęciami, można przeczytać tutaj:
A dookoła obcy świat… – wspomnienia i zdjęcia Augustyna Czyżowicza
Augustyn Czyżowicz był niezwykłym człowiekiem. Z racji jego pasji interesowały się nim media, a także wiele instytucji.
Do współpracy zaprosiło go Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu, które zorganizowało wystawę jego prac:
Dodajmy, że Muzeum Narodowe w 2014 roku zakupiło negatywy zdjęć wykonanych przez Augustyna Czyżowicza.
Obszerny wywiad z artystą można obejrzeć tutaj:
Media wielokrotnie pisały o jego muzeum:
Augustyn Czyżowicz uwiecznił wielu mieszkańców naszej gminy, ich wspomnienia, historię, dzięki czemu pozostaną z nami na wiele, wiele lat.
Ale i On pozostanie w naszej pamięci i świadomości.
Tymi słowami żegnają Go bliscy, sąsiedzi, znajomi…
„Bardzo duża strata dla całej gminy bo to była żywa historia. Niech z Bogiem spoczywa”
„Wspaniały człowiek niech zostanie w naszych sercach”
„Odszedł Człowiek z wielką charyzmą i charakterem nasz parafialny KRONIKARZ”
„Wielki żal. Rozmawiałam kilka lat temu z panem Augustynem, gdy się dowiedział, że jestem potomkiem kresowiaków i sybiraków, to oprowadził mnie po wszystkich eksponatach. Uratował wiele starych przedmiotów, najciekawsze to te przywiezione z kresów. Niech odpoczywa w pokoju.”
